Η τηλεργασία και η πόλη..

Ο ελεύθερος χρόνος παύει να έχει μαζικά χαρακτηριστικά και εξατομικεύεται, ενώ ταυτόχρονα ο χώρος περιορίζεται στο σπίτι. Μία από τις κυρίαρχες τάσεις που μεταμορφώνει την καθημερινότητα σε παγκόσμιο επίπεδο την εποχή της πανδημίας είναι η... τηλεργασία. Η πανδημία αποτέλεσε ένα σοκ μεταμόρφωσης και επιτάχυνσης των όρων εργασίας, των εργασιακών σχέσεων ακόμη και των εργασιακών μορφών. Μπορούμε να μιλήσουμε με βεβαιότητα για το γεγονός πως σε χώρες με απολύτως απορρυθμισμένες τις εργασιακές σχέσεις μια τέτοια αλλαγή είναι προφανώς εις βάρος των εργαζομένων. 

 Το επιπλέον κέρδος των εργοδοτών και η περαιτέρω μείωση των όλο και πιο συρρικνωμένων εργασιακών δικαιωμάτων είναι τα στοιχεία αυτά που θα καθορίσουν τους όρους και την έκταση της νέας αυτής μορφής εργασίας στα χρόνια που έρχονται με μοχλό πίεσης τη μεγέθυνση της ανεργίας. Οι επιπτώσεις της τηλεργασίας βέβαια ξεπερνούν κατά πολύ τους όρους εργασίας καθαυτούς. Οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν ταυτόχρονα μια σειρά από άλλους τομείς. Από την ψυχολογία και τις προσωπικές σχέσεις μέχρι και την ίδια την μορφή της πόλης. 

Ηδη οι πόλεις μετασχηματίζονται. Κάποιες προσωρινά, κάποιες με ορίζοντα ετών. Πολλές εταιρείες κατά μήκος του δυτικού κόσμου έκλεισαν ή συρρίκνωσαν τα γραφεία τους προτιμώντας την εργασία ως πιο ασφαλή αλλά ταυτόχρονα και πιο κερδοφόρα μέθοδο λόγω της πανδημίας. Οι κοινωνίες που βασίζονται κυρίως στην παροχή υπηρεσιών (και κυρίως εξειδικευμένων μορφών τους) ανακάλυψαν πως μπορούν να μεταμορφώνονται χωροταξικά ανάλογα με τη συγκυρία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μην υπάρχει η ανάγκη της γειτνίασης με το γραφείο άρα και της ενοικίασης διαμερίσματος στις ακριβές περιοχές του κέντρου.

 Σε πόλεις όπως το Σαν Φρανσίσκο ή τη Νέα Υόρκη η λύση των προαστίων ή ακόμη και των κοντινών πόλεων ή επαρχιών γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής. Τα ενοίκια αλλάζουν και οι γειτονιές αναπροσαρμόζονται. Τα όρια της πόλης ρευστοποιούνται. Αλλά ακόμα και όσοι παραμένουν στις πόλεις επαναπροσδιορίζουν τη σχέση τους με αυτή μέσω της τηλεργασίας. Το ωράριο καταργείται και στη θέση του μπαίνει η παροχή έργου σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία. Δεν υπάρχει πλέον χρόνος εργασίας αλλά μια συνθήκη μόνιμης παραγωγικής εγρήγορσης που διαπερνά το σύνολο της μέρας. Ο κάθε εργαζόμενος είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση της εργασίας και του χρόνου. Ο ελεύθερος χρόνος παύει να έχει μαζικά χαρακτηριστικά και εξατομικεύεται. Οι ώρες αιχμής και μαζικής μετακίνησης παύουν να υπάρχουν, οι στιγμές μαζικής παύσης παύουν να ορίζουν τα ωράρια των μαγαζιών και της διασκέδασης