Η εξουδετέρωση του Covid-19 με μονοκλωνικά αντισώματα...

Ενώ πρέπει να περιμένουμε αρκετά -από 9 έως 15 μήνες- μέχρι να δημιουργηθούν τα πρώτα δοκιμασμένα εμβόλια κατά του Sars-Cov-2, του κορονοϊού που προκαλεί τη νόσο Covid-19, μόλις χθες ανακοινώθηκε μια διαφορετική θεραπευτική στρατηγική για την αντιμετώπισή του. Η...
είδηση έρχεται από την Ολλανδία και αφορά την προσφυγή σε «μονοκλωνικά αντισώματα», που ίσως αποδειχτούν ικανά να διακόπτουν, εγκαίρως, την πρώτη φάση της μόλυνσης από τον νέο κορονοϊό.
O πιο συνηθισμένος και, ταυτόχρονα, πιο αποτελεσματικός τρόπος αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος εναντίον των μικροοργανισμών, των ιών και των βλαπτικών ουσιών που εισέρχονται καθημερινά στον οργανισμό είναι η δημιουργία «αντισωμάτων», δηλαδή η κατασκευή ειδικών πρωτεϊνών από τα ανοσοποιητικά κύτταρα. Αυτές οι πρωτεΐνες-αντισώματα του οργανισμού, επειδή έχουν συμπληρωματική δομή με τις εξωγενείς πρωτεΐνες που υπάρχουν στα ξένα σώματα (στα λεγόμενα «αντιγόνα»), μπορούν να προσδένονται χημικά στα αντιγόνα και να τα εξουδετερώνουν. Ετσι, όταν ένα αντίσωμα προσδένεται επιτυχώς στο κατάλληλο αντιγόνο πυροδοτείται η ανοσοποιητική απάντηση του οργανισμού που συχνά καταλήγει στην εξάλειψη του παθογόνου παράγοντα.

Μια πολύ ειδική κατηγορία αντισωμάτων είναι τα τεχνητά «μονοκλωνικά αντισώματα» τα οποία δημιουργούνται στο εργαστήριο μέσω γενετικής μηχανικής και χορηγούνται ως φαρμακευτικές ουσίες είτε για τη διάγνωση είτε για την εξουδετέρωση ορισμένων μολυσματικών ξένων σωμάτων. Από χρόνια, τα μονοκλωνικά αντισώματα χρησιμοποιούνται ευρέως στην κλινική ιατρική για τη διάγνωση και, ενδεχομένως, για την εξουδετέρωση των εισβολέων.

Προϋπόθεση, όμως, για να δημιουργηθεί ένα εξειδικευμένο μονοκλωνικό αντίσωμα στο εργαστήριο, θα πρέπει οι ερευνητές να έχουν ήδη εντοπίσει τον αντίστοιχο στόχο-αντιγόνο του εισβολέα, στο οποίο θα προσδεθεί το αντίσωμα για να τον εξουδετερώσει.


Εχοντας ήδη ανακαλύψει τις ειδικές πρωτεΐνες που δημιουργούν το προστατευτικό περίβλημα του ιού Covid-19 και οι οποίες του επιτρέπουν να προσβάλλει τα κύτταρα των πνευμόνων μας, πολλοί ερευνητές σκέφτηκαν ότι μια πολλά υποσχόμενη θεραπευτική στρατηγική για την άμεση εξουδετέρωση της δράσης του νέου κορονοϊού θα ήταν η δημιουργία των κατάλληλων μονοκλωνικών αντισωμάτων, όπως κατά το παρελθόν είχε συμβεί για την αντιμετώπιση άλλων ιών.

Τεχνητά αντισώματα κατά του Covid-19;



Μόλις χθες κυκλοφόρησε η είδηση ότι στην Ολλανδία, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης και στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Εράσμους στο Ρότερνταμ (Erasmus Mc di Rotterdam) κατάφεραν να δημιουργήσουν το πρώτο μονοκλωνικό αντίσωμα που, όπως ισχυρίζονται, είναι σε θέση να εξουδετερώνει την ενσωμάτωση στα πνευμονικά κύτταρα του νέου κορονοϊού εμποδίζοντας έτσι τις εκδηλώσεις της νόσου Covid-19. Το πρώτο μονοκλωνικό αντίσωμα ονομάζεται «47D11» και σε περίπου έναν μήνα προβλέπεται ότι θα είναι έτοιμο για να δοκιμαστεί σε ασθενείς.

Τις έρευνες που οδήγησαν στην ανακάλυψη αυτού του αντισώματος πραγματοποίησε η ερευνητική ομάδα του κορυφαίου καθηγητή Φρανκ Γκρόσβελντ (Frank Grosveld), ο οποίος σε συνέντευξη στο περιοδικό του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Εράσμους δήλωσε ότι «πρόκειται για ένα αντίσωμα που είχε ήδη απομονωθεί ως εμπλεκόμενο στην τρέχουσα πανδημία και το οποίο εμποδίζει τη μόλυνση από τον κορονοϊό Sars-Cov-2 και επίσης χρησιμεύει ως ανιχνευτής της παρουσίας κορονοϊού».

Οι Ολλανδοί ερευνητές έχουν ήδη αποστείλει στο περιοδικό «Nature»το σχετικό άρθρο 24 σελίδων, με τίτλο «Ενα ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα που εμποδίζει τη μόλυνση από τον Sars-Cov-2», το οποίο όμως είναι διαθέσιμο σε όσες ή όσους ενδιαφέρονται στο διαδικτυακό τόπο «BioRxiv».

Σύμφωνα με το άρθρο, το σχετικό αντίσωμα μπορεί να δεσμεύει εκείνες τις πρωτεΐνες «αγκάθια» (spikes) στην κορόνα του κορονοϊού (βλ. σχετική φωτ.), που του επιτρέπουν να προσκολλάται στα κύτταρά μας, εμποδίζοντας έτσι την πρώτη φάση της αναπαραγωγής του.

Αν οι σχετικές έρευνες επιβεβαιωθούν, τότε το μονοκλωνικό αντίσωμα «47D11» μπορεί να παρεμποδίζει μια σημαντική πρώτη φάση της μόλυνσης των ανθρώπων από τους κορονοϊούς και, εν αναμονή του εμβολίου, ίσως αποδειχτεί μια άμεση και αποτελεσματική θεραπευτική αγωγή για όσους έχουν ήδη προσβληθεί.

Αυτό που προβληματίζει σε αυτή τη θεραπεία είναι το υψηλό κόστος παραγωγής των μονοκλωνικών αντισωμάτων, καθώς και ότι συχνά ο οργανισμός των ασθενών αναπτύσσει ανοσοποιητικές αντιδράσεις σε αυτές τις θεραπευτικές πρακτικές, δηλαδή παράγει αντισώματα εναντίον των εξωγενών μονοκλωνικών αντισωμάτων, τα οποία αναγνωρίζει ως ξένα σώματα που οφείλει να καταστρέψει.

efsyn.gr